Het is aan te raden een isolatieplan te hebben voor uw woning. Het bedenken van zo'n plan helpt u om te bepalen welke maatregelen u wilt nemen, wanneer u deze wilt nemen en wat ze ongeveer gaan kosten. In het plan kunt u rekening houden met het onderhoud van uw woning of toekomstplannen die u heeft. Zo voorkomt u dat u bijvoorbeeld net een nieuwe keuken heeft en dan een paar jaar later de muur achter de keuken nog wilt isoleren. Of dat u net nieuwe ramen heeft laten plaatsen en vervolgens blijkt dat de ventilatie onvoldoende is. 

Om een isolatieplan voor uw woning te maken doorloopt u verschillende stappen:

• Stap 1. Hoe ziet mijn woning er nu uit?
• Stap 2. Welke maatregelen kan ik nemen en wat kost dat? 
• Stap 3. Hoe ga ik de maatregelen betalen?
• Stap 4. Wanneer ga ik de maatregelen uitvoeren?

Stap 1. Hoe ziet mijn woning er nu uit?

Om een isolatieplan te maken voor uw woning moet u eerst weten hoe uw woning op dit moment geïsoleerd is. Per onderdeel van uw woning wilt u weten wat de isolatiewaarde is en liefst ook hoe groot het oppervlak is. Standaard gaan we uit van 4 bouwdelen: gevel, dak, ramen en vloer. Ieder bouwdeel kan uit meerdere delen bestaan: uw woning heeft bijvoorbeeld 10 losse ramen met elk een isolatiewaarde en oppervlak.

Heeft u een energielabel van na 1 januari 2021? Dan vindt u veel informatie in het rapport dat u bij uw label heeft ontvangen. Meer hierover leest u op de pagina over energielabels. Heeft uw woning geen energielabel? Dan kunt u gratis een vrijwillige energieambassadeur laten langskomen die met u meekijkt. Of u vergelijkt uw woning met andere woningen van hetzelfde type en combineert dit met kennis die u zelf over uw woning heeft. 

Betaalde opties om de huidige stand van zaken voor uw woning vast te stellen zijn het aanvragen van een energielabel of het laten uitvoeren van een maatwerkadvies voor uw woning. 

Stap 2. Welke maatregelen kan ik nemen en wat kost dat? 

Na stap 1 weet u hoe de verschillende onderdelen van uw woning zijn geïsoleerd en hoe groot deze onderdelen zijn. De volgende stap is bepalen welke maatregelen nog gewenst zijn. En dit is best lastig.

Vanuit het Rijk worden standaarden gegeven voor het isoleren van uw hele woning en het isoleren van specifieke bouwdelen. Het zou mooi zijn als we gewoon konden zeggen dat u altijd uw dak tot waarde X  moet isoleren en uw gevel bijvoorbeeld tot waarde Y. Maar helaas werkt het niet zo. De streefwaarden voor de afzonderlijke bouwdelen zijn hoog en het is niet nodig om aan al deze waarden te voldoen om te voldoen aan de standaard voor de hele woning. En daar komt nog bij dat veel mensen niet de hele woning verwarmen maar alleen de ruimtes waarin ze leven. Dus de standaard voor de woning is vaak ook te hoog. 

Om een voorbeeld te geven, de streefwaarde voor dakisolatie is 8 m²K/W. Dit komt neer op ongeveer 35 cm isolatie. Dat is in de meeste bestaande huizen onmogelijk om te halen. U mag al blij zijn als u een Rc-waarde van 4 m²K/W haalt. En voor de meeste huizen is dat ook voldoende om de overstap naar een warmtepomp te kunnen maken. 

Er zijn grofweg twee manieren waarop u kunt bepalen welke maatregelen gewenst zijn. Welke u gebruikt hangt af van u als persoon. Beiden zijn prima, het draait echt om persoonlijke voorkeur.

• U hoeft niet alles in detail te weten en graag pragmatisch te werk
• U vindt het leuk om zelf te rekenen en wilt alles in detail weten

Hoeft u niet alles in detail te weten en gaat u graag pragmatisch te werk?

Dan is het logisch om de verduurzaming te beginnen bij het dichten van alle kieren en naden in uw woning. En daarna kijkt u naar de delen van uw woning die het slechts geïsoleerd zijn en het grootste oppervlak hebben. U zet de mogelijke isolatiemaatregelen op basis van isolatiewaarde en oppervlakte zo op een logische volgorde. 

Heeft u een energielabelrapport? Dan kijkt u dus eerst naar alle bouwdelen met een '-' of '+/-' in het overzicht. Vervolgens zoekt u op hoe groot het oppervlak bij deze bouwdelen is. Zijn bijvoorbeeld uw ramen en gevel beide slecht geïsoleerd en heeft uw gevel een oppervlakte van 100 m2 en uw ramen 10m2? Dan is het op basis van isolatiewaarde en grootte logisch om eerst de gevel te isoleren. Is uw vloer daarnaast gemiddeld geïsoleerd en voldoet uw dak al helemaal? Dan krijgt u als volgorde:

1. Kieren en naden dichten
2. Gevel isoleren
3. Glas vervangen
4. Vloer isoleren

Nu spelen kosten waarschijnlijk ook een rol in uw keuzes. U schat daarom per maatregel in wat dat ongeveer zal kosten en bedenkt of dat de volgorde van te nemen maatregelen wat u betreft nog verandert. 

Spouwmuur- en vloerisolatie zijn over het algemeen wat 'goedkopere' maatregelen die veel comfort opleveren. In ons voorbeeld zou de volgorde op basis van kosten dus best wel eens kunnen wijzigen naar:

1. Kieren en naden dichten
2. Gevel isoleren
3. Vloer isoleren
4. Glas vervangen

Vervolgens kijkt u kritisch naar uw ventilatie. Hoe ventileert u uw woning nu? En hoe verandert dat door de isolatie? Doordat er na het isoleren geen verse lucht meer zal in- en uitgaan door gaten en kieren is het heel belangrijk dat dit op een andere manier gebeurt. Er moet dus een systeem komen waardoor schone lucht binnenkomt en vieze lucht weer wordt afgevoerd. We raden u aan hiervoor een adviseur te raadplegen. Dat kan gratis bij 'Grijs naar Groen' in Zeist of betaald in combinatie met een maatwerkadvies voor uw woning. Ook de vrijwillige energieambassadeurskunnen hierover met u meedenken.

Als u weet hoe u uw woning in de toekomst gaat ventileren voegt u deze maatregel toe aan het lijstje van maatregelen. In ons voorbeeld willen de de ventilatie op orde hebben voordat we de vloer gaan isoleren omdat we denken dat er onvoldoende verse lucht zal binnenkomen zodra de vloer geïsoleerd is. Omdat een deel van de ventilatieoplossing in ons voorbeeld zal bestaan uit goede raamroosters voor de invoer, willen we toch eerst het glas vervangen en pas daarna de vloer isoleren. De volgorde in ons voorbeeld wordt dus:

1. Kieren en naden dichten
2. Gevel isoleren
3. Afvoer ventilatie aanbrengen
4. Glas vervangen met roosters voor invoer ventilatie
5. Vloer isoleren

En tenslotte kunt u alvast nadenken over hoe u uw woning in de toekomst zonder gas zou kunnen verwarmen. En wat dat betekent voor het afgiftesysteem in uw woning (radiatoren) en de wijze waarop u kookt. En ook koeling kan een onderwerp zijn waar u zich eens in wilt verdiepen. Ook met deze vragen kunt u terecht bij 'Grijs naar Groen' of de vrijwillige energieambassadeurs.

Vindt u het leuk om zelf te rekenen? En wilt u alles in detail weten?

Dan kunt u gebruik maken van een Excel-rekentool die we hebben ontwikkeld. Met de tool berekent u globaal hoe de de isolatie van een specifiek bouwdeel bijdraagt aan de vermindering van de warmtebehoefte van uw woning.  Daarmee krijgt u een indruk hoeveel dichter u met een maatregel bij de streefwaarde komt die in het rapport genoemd staat. Ook krijgt u een indicatie van de kosten. Met de rekentool kunt u bepalen welke maatregelen u wilt nemen en in welke volgorde.

We raden u aan naast de isolatiemaatregelen ook kritisch te kijken naar uw ventilatie. Hoe ventileert u uw woning nu? En hoe verandert dat door de isolatie? Doordat er na het isoleren geen verse lucht meer zal in- en uitgaan door gaten en kieren is het heel belangrijk dat dit op een andere manier gebeurt. Er moet dus een systeem komen waardoor schone lucht binnenkomt en vieze lucht weer wordt afgevoerd. We raden u aan hiervoor een adviseur te raadplegen. Dat kan gratis bij 'Grijs naar Groen' in Zeist of betaald in combinatie met een maatwerkadvies voor uw woning. Ook de vrijwillige energieambassadeurskunnen hierover met u meedenken. In de rekentool wordt uitgegaan van een decentraal ventilatiesysteem als praktische oplossing, maar daar kunt u vanzelfsprekend van afwijken.

Tenslotte is het ook goed vast na te denken over hoe u uw woning in de toekomst zonder gas zou kunnen verwarmen. En wat dat betekent voor het afgiftesysteem in uw woning (radiatoren) en de wijze waarop u kookt. En ook koeling kan een onderwerp zijn waar u zich eens in wilt verdiepen. Ook met deze vragen kunt u terecht bij 'Grijs naar Groen' of de vrijwillige energieambassadeurs. 

Meer informatie over de rekentool

Stap 3. Hoe ga ik de maatregelen betalen?

U weet nu als het goed is welke isolatie- en ventilatiemaatregelen u wilt nemen en in welke volgorde. De volgende vraag is hoe u de maatregelen gaat betalen. Grofweg zijn er drie opties:

• Met eigen geld. U bent in de gelukkige positie dat u de maatregelen direct goed kunt betalen of u kunt sparen om dit in de toekomst te kunnen.
• Via uw hypotheek. Vraag uw hypotheekadviseur naar de mogelijkheden.
• Via een lening. De Energiebespaarlening van het Warmtefonds is lening speciaal voor woningverduurzaming. In sommige gevallen zelfs met 0% rente.

Stap 4. Wanneer ga ik de maatregelen uitvoeren?

U kunt alle maatregelen in één keer uitvoeren of u verduurzaamt in stapjes. Om te bepalen wat voor u het handigst is stelt u zichzelf een paar vragen:

• Wanneer kan ik het betalen? Wilt u bijvoorbeeld eerst sparen, dan is het logisch nog even te wachten met de maatregelen. 
• Komt er onderhoud aan mijn woning aan waarmee ik de verduurzaming kan combineren? Als bijvoorbeeld de dakpannen aan veravnging toe zijn is dat een logisch moment het dak te isoleren. Of als de kozijn rot zijn, is dat het moment om ook het glas te vervangen.
• Zijn er andere plannen die invloed kunnen hebben op de verduurzaming? Als u bijvoorbeeld van plan bent uw keuken te vernieuwen, kan het slim zijn direct de muur achter de keuken te isoleren en/of over te stappen op elektrisch koken.
• Verandert uw gezinssamenstelling of verwacht u dat de woning binnen enkele jaren verkocht gaat worden? Deze natuurlijke momenten kunnen invloed hebben op uw keuzes.
• Wanneer wilt u aardgasvrij zijn? En hoeveel tijd denkt u daarvoor nog nodig te hebben na het uitvoeren van uw isolatieplan?

Als het goed is helpen boevenstaande vragen u bij het maken van een planning. U weet nu wat u wanneer gaat doen en hoe u dit gaat betalen. Daarmee heeft u een isolatieplan!