De eerste Duurzame wijken zijn aangewezen in de Transitie Visie Warmte (TVW), een gemeentelijk beleidsstuk waarin we de ambitie hebben opgenomen uiterlijk 2050 een aardgasvrije gemeente te hebben. We doen dit stap voor stap, wijk voor wijk.

We hebben er voor gekozen te beginnen in wijken met een hoog gasverbruik, wijken met de mogelijkheden voor een warmtenet en wijken met veel soortgelijke woningen. Denk hierbij aan zelfde woningtype of bouwjaar. Zo zijn we tot 8 startwijken gekomen.

De wijken waarin we starten staan vast, maar de exacte grenzen van een wijk kunnen anders zijn dan oorspronkelijk ingetekend in de TVW. In de praktijk zien we namelijk dat deze grenzen niet altijd logisch zijn: buren met een zelfde soort woning kunnen bijvoorbeeld in twee verschillende wijken vallen of inwoners ervaren hun wijk anders dan ingetekend. Bij de start van een nieuwe wijk communiceren we de definitieve grenzen met de wijkbewoners.

Meer informatie over de TVW kunt u vinden op heuvelrug.nl/informatiepaginatransitievisiewarmte.  

De eerste Duurzame Wijken zijn aangewezen in de Transitievisie Warmte, een gemeentelijk beleidsstuk waarin we de ambitie hebben opgenomen uiterlijk 2050 een aardgasvrije gemeente te hebben. We hebben er voor gekozen te beginnen in wijken met een hoog gasverbruik, wijken met de mogelijkheden voor een warmtenet en wijken met veel soortgelijke woningen. Denk hierbij aan zelfde woningtype of bouwjaar. In deze wijken liggen de grootste kansen en schatten wij in dat er behoefte is aan een Duurzame wijk. Zo zijn we tot 8 startwijken gekomen:

• Driebergen - Wildbaan/Dennenburg
• Maarn - Driesprong/De Hofjes
• Amerongen - Noordwest
• Leersum - Noordoost
• Doorn - Zuidoost
• Doorn - Noordwest
• Driebergen - Noord
• Doorn - Centrum

De volgorde van deze 8 startwijken is pragmatisch gekozen en heeft vooral te maken met de spreiding over de gemeente.

NabijWonen (voorheen: Heuvelrug Wonen) is bezig met het verduurzamen van woningen. De afgelopen 4 jaar is er al flink een slag gemaakt bij woningen die een energielabel D of lager hadden, en de komende 5 jaar staan er nog eens 1500 woningen op de planning om verbeterd en verduurzaamd te worden. Hierbij richten ze zich ook op woningen met een label C.

Benieuwd of uw woning onder de te verduurzamen woningen valt? Check het via:

https://heuvelrugwonenduurzaam.nl/adreschecker/

Provincie Utrecht een adviespunt opgezet voor VvE's.

Het Adviespunt VvE wijst VvE’s in de provincie Utrecht gratis de weg bij het zetten van de eerste stap naar verduurzaming. De VvE-besturen krijgen deskundig en onafhankelijk advies. U wordt voorbereid op het verduurzamingsproces en krijgt hierbij een praktische routekaart, opgesteld door de specialisten van DVvE in opdracht van de provincie Utrecht. Ook krijgt u inzicht in de landelijke VvE subsidie.

Adviespunt VvE's

Energieambassadeurs zijn vrijwilligers uit de gemeente die veelal in hun eigen dorp of wijk bewoners advies geven over de verduurzaming van hun huis en besparing op de energierekening. Sommige ambassadeurs hebben een training gehad voor het gebruik van de warmtecamera. U kunt een afspraak maken via Heuvelrug.nl. Dit advies is gratis.

JouwHuisSlimmer.nl is het energieloket van de gemeente. Hier vind u een lijst van aannemers en installateurs uit de buurt. Bedrijven kunnen zich zelf aanmelden voor deze lijst, waardoor het niet alles zegt over de kwaliteit van deze bedrijven.

Daarom sporen we aan vooral met uw buren in gesprek te gaan over ervaringen met aannemers en installateurs. Buren met een zelfde soort woning, of buren die eenzelfde soort isolatiemaatregel hebben laten uitvoeren, kunnen u vertellen waar ze tegen aan liepen. 

Het antwoord zit al in de vraag. Aardgas is relatief schoon ten opzichte van bijvoorbeeld stoken op olie. Maar ook gas is een fossiele brandstof en het kan en moet dus beter.

Klimaatbureau HIER heeft een goed artikel geschreven over de situatie in Duitsland versus Nederland: https://www.hier.nu/stroom-en-gas/waarom-gaat-nederland-stoppen-met-aardgas-terwijl-duitsland-erop-overstapt.https://www.hier.nu/stroom-en-gas/waarom-gaat-nederland-stoppen-met-aardgas-terwijl-duitsland-erop-overstapt

Kort samengevat is de uitgangssituatie in Duitsland niet te vergelijken met Nederland. In Duitsland werd in 2020 een kwart van de huizen nog verwarmd met een olieketel en in tegenstelling tot Nederland zijn warmtenetten in Duitsland al op grote schaal aanwezig.  In Duitsland is het overstappen op gas daarmee een logische tussenstap in de transitie van olieketels naar een CO2-neutrale energievoorziening. Het is vergelijkbaar met de subsidie in Nederland voor hybride warmtepompen: hybride warmtepompen verbruiken deels ook gas en zijn een tussenstap richting totaal gasvrij. 
 

In het kader van het verduurzamen van een woning kan het in bepaalde gevallen beter zijn om nog goede ramen, vloeren en radiatoren te vervangen. Met name wanneer de bestaande materialen niet voldoen aan moderne energie-efficiëntie-eisen. 

Oudere ramen kunnen bijvoorbeeld minder goed isoleren en luchtdicht zijn dan moderne, energiezuinige ramen. Door deze te vervangen door hoogrendementsramen met dubbel of driedubbel glas, kan je de warmteverliezen verminderen en de energie-efficiëntie van je woning verbeteren. Dit kan leiden tot een aanzienlijke energiebesparing en lagere stookkosten en is daarmee over het totaal bekeken duurzamer dan het behouden van de oude ramen. Hetzelfde geldt voor vloeren, radiatoren en cv-ketels. 

Het is goed om een zorgvuldige afweging te maken tussen de financiële en materialistische kosten van vervanging en de verwachte energiebesparingen. En het helpt natuurlijk om de oude materialen zoveel mogelijk te recyclen of te herbruiken.
 

Wij hebben die berekening niet zelf gemaakt maar anderen hebben zich daar wel in verdiept door te kijken naar de energetische terugverdientijd van zonnepanelen en warmtepompen. De energetische terugverdientijd staat voor de tijd die nodig is om de hoeveelheid energie die tijdens de productie, fabricage, installatie en verwijdering van de zonnepanelen of warmtepompen is verbruikt, te compenseren met de energie die ze gedurende hun levensduur opwekken of besparen. Als de energetische terugverdientijd korter is dan de levensduur van het zonnepaneel of de warmtepomp is dit positief.

Over het algemeen hebben zonnepanelen en warmtepompen, ondanks de energie-investering die nodig is voor hun productie, een relatief korte energetische terugverdientijd. Dit betekent dat ze binnen enkele jaren meer energie opwekken of besparen dan er tijdens hun hele levenscyclus aan energie is verbruikt voor hun productie, fabricage, installatie en verwijdering. De exacte terugverdientijd varieert afhankelijk van verschillende factoren, zoals de locatie, de efficiëntie van de systemen en de energiemix die wordt gebruikt tijdens de productie. De energetische terugverdientijd voor zonnepanelen ligt meestal tussen de 1 tot 4 jaar,  warmtepompen hebben een iets langere terugverdientijd, meestal tussen de 5 tot 10 jaar. 
 

Er zijn momenteel veel bedrijven die (reclame) brieven sturen met acties voor het inkopen van verscheidene isolatiemaatregelen. Of dit een betrouwbaar bedrijf is kunnen wij niet beantwoorden.

Wanneer een (inkoop)actie vanuit de gemeente wordt opgezet zal de informatie hierover altijd via de eigen kanalen gecommuniceerd worden. Mocht u twijfel hebben over een brief die u heeft ontvangen kunt u mailen naar duurzamewijk@heuvelrug.nl of bellen naar het klantencontactcentrum van de gemeente (0343) 56 56 00.

Ja, dat kan.  Speciaal voor het verduurzamen van uw woning is er de Energiebespaarlening van het Nationaal warmtefonds. Deze lening kent geen leeftijdsgrens. Meer informatie is te vinden op deze website: www.warmtefonds.nl/particulieren.

Een andere mogelijkheid is het verhogen van uw hypotheek of het afsluiten van een extra hypotheek. Hypotheekverstrekkers mogen in theorie geen lening weigeren omdat u op leeftijd bent. In de praktijk gebeurt dit soms wel. Neem voor de mogelijkheden contact op met uw financieel adviseur.

Bij meer dan één subsidiemaatregel verdubbelt het ISDE-subsidiebedrag. Als u eerder al subsidie heeft ontvangen voor een maatregel dan heeft u 24 maanden de tijd (tellend vanaf de plaatsing van de eerste maatregel) om subsidie voor een tweede maatregel aan te vragen. U krijgt dan voor beide maatregelen het dubbele subsidiebedrag. Dus ook het subsidiebedrag voor de eerste maatregel wordt met terugwerkende kracht verdubbelt. 

Meer informatie: https://www.milieucentraal.nl/energie-besparen/energiesubsidies-en-leningen/subsidie-voor-isolatie/ en https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren.

Er is geen subsidieregeling voor het verzwaren van de elektriciteitsaansluiting van uw woning. Wel heeft de ACM maximale tarieven vastgesteld voor de eenmalige aansluitvergoeding voor het vergroten van uw aansluiting. Meer hierover leest u op: https://www.acm.nl/nl/energie/elektriciteit-en-gas/energietarieven/netbeheerkosten.

Er zijn een aantal subsidies waar u misschien aanspraak op kunt maken. De belangrijkste zijn:

• ISDE: Landelijke subsidie voor woningeigenaren. Klik hier voor meer informatie.
• SVVE: Landelijke subsidie voor VvE’s. Klik hier voor meer informatie.
• Gemeentelijke Isolatiesubsidie Utrechtse Heuvelrug 2024. Klik hier voor meer informatie.

Op JouwHuisSlimmer.nl, het energieloket van de gemeente, vindt u een compleet overzicht van alle beschikbare subsidies en leningen.

Ja, de subsidies zijn stapelbaar. Dat betekent dat u voor dezelfde maatregel zowel subsidie vanuit het Rijk als subsidie vanuit de gemeente kan krijgen. Aan beide subsidies zitten wel voorwaarden verbonden waar u aan moet voldoen.

De gemeente geeft geen subsidie voor groene daken (ook wel sedum daken genoemd).

Vanuit de provincie is er wel de subsidieregeling “klimaatbestendige, groene en gezonde steden en dorpen”. De aanleg van een (hoogwaardig) groen dak valt hier ook onder. Deze subsidie kan niet worden aangevraagd door particulieren, maar wel door bijvoorbeeld VvE’s en stichtingen. Het minimale oppervlak van een groen dak om voor deze subsidie in aanmerking te komen is 50 vierkante meter, exclusief de ruimte onder eventuele zonnepanelen.

Kijk voor meer informatie op de website van de provincie Utrecht.

U kunt tot 24 maanden na het uitvoeren van de eerste maatregel de landelijke ISDE subsidie voor isolatiemaatregelen aanvragen. Voor de gemeentelijke isolatiesubsidie is het helaas niet mogelijk om met terugwerkende kracht subsidie te krijgen. Voor deze subsidie moeten de werkzaamheden na 1 januari 2024 zijn uitgevoerd.

Er zijn twee soorten collectieve inkoopacties: gemeentebrede-, en wijkgebonden acties.

Als er gemeentebreed een actie plaatsvindt wordt dit altijd gecommuniceerd op JouwHuisSlimmer.nl, het energieloket van de gemeente.

In het kader van de Duurzame wijk kunnen er ook wijkgebonden inkoopacties worden georganiseerd door buurtbewoners. Deze inkoopacties worden gecommuniceerd via de betreffende wijkpagina op heuvelrugdoetmeer.nl en via wijkberichten (per post of e-mail). Op de verschillende wijkpagina’s is het ook mogelijk uw interesse aan te geven voor mogelijke toekomstige collectieve inkoopacties.

Is er geen inkoopactie beschikbaar, dan is het natuurlijk ook mogelijk om samen met een aantal buren, een collectief, VVE, of anders gezamenlijk wat offertes aan te vragen en gezamenlijk in te kopen. De gemeente kan u daarbij ondersteunen. (duurzamewijk@heuvelrug.nl).

Het klopt dat de uiteindelijk warmte-oplossing medebepalend is voor de mate van isolatie die minimaal gewenst is in woningen. Een aantal isolatiemaatregelen zijn echter in iedere situatie een goed idee. Spouwmuurisolatie, vloerisolatie en HR++glas hebben een korte terugverdientijd en leveren veel extra comfort. Dat geldt ook voor dakisolatie als u het zelf kunt uitvoeren. Het is daarom eigenlijk bij iedere warmte-oplossing aan te raden deze maatregelen te nemen. Mocht u dus liever niet meer isoleren dan minimaal nodig is, dan wordt aangeraden met deze maatregelen te starten. 

Meer informatie over de besparing per isolatiemaatregel: https://www.milieucentraal.nl/energie-besparen/isoleren-en-besparen/alles-over-isoleren/.

Iedere woning is anders. Daarom is er geen eenduidig antwoord op deze vraag. Er zijn wel middelen beschikbaar die uw verder kunnen helpen.

Op de website verbeterjehuis.nl vindt u een vragenlijst. Aan de hand van deze vragenlijst kunt u uitvinden welke verduurzamingsmaatregelen voor uw woning geschikt zijn.

Energieambassadeurs in onze gemeente kunnen u een eerste advies geven over uw woning. Er komt iemand bij u langs die met u de woning doorloopt en bespreekt wat er mogelijk is. Deze scan is gratis. U kunt een afspraak maken via heuvelrug.nl. 

Voor een specifiek plan voor uw woning kunt u een Energie Prestatie Advies laten maken. Hierbij geeft een EPA-adviseur een maatwerkadvies voor uw woning. Dit is een advies dat de energievriendelijkheid van de woning aangeeft en u vertelt wat maatregelen gaan kosten en in hoeveel tijd u deze ongeveer terugverdiend. Hierbij wordt rekening gehouden met het leefpatroon van u en/of uw gezin. Een EPA-advies is een uitgebreid advies waar kosten aan verbonden zijn van zo’n €200 tot €400. Dit is veel geld, maar bij een goede adviseur weet u daarna wel waar u aan toe bent. Als u externe financiering nodig heeft om de maatregelen te kunnen nemen, zoals een verhoogde hypotheek, dan is een EPA-maatwerkadvies vaak verplicht.

Woont u in een Duurzame wijk? Dan kan het zijn dat we al een rapport hebben laten opstellen voor een woning die veel voorkomt in de wijk. Dit noemen we referentiewoningen. Deze rapporten kunt u gebruiken als referentie voor uw eigen isolatie-/verduurzamingsplan. Wilt u weten of er al een rapport is voor uw type woning? Mail dan naar duurzamewijk@heuvelrug.nl.

Op deze vraag is geen eenduidig antwoord  te geven.  De kosten hangen af van uw specifieke situatie. 

Belangrijkste vraag is of uw kozijnen nog goed zijn. In dat geval kunt u het bestaande glas vervangen door HR++ glas. Milieucentraal schat de kosten hiervan in op € 170 per vierkante meter (maart 2023). Uit gesprekken met inwoners begrijpen we dat dit een lage inschatting is. Er zijn inwoners die € 300 per vierkante meter betalen, zelfs na het uitvragen van meerdere offertes.

U kunt subsidie krijgen op HR++ glas als uw nieuwe glas minimaal een isolatiewaarde heeft van 1,2 W/m2K en u minimaal 8 m2 glas vervangt. U krijgt dan € 23 subsidie per m2 (RVO, januari 2023). Stel u heeft 20m2 glas, dan betaalt u tussen de € 2.940 en € 5.540.

Wilt u de exacte kosten weten? Vraag dan een offerte op bij meerdere bedrijven. 

We denken dat de kosten omlaag kunnen als buren tegelijkertijd het glas vervangen en samenwerken. In onder andere gemeente Zeist zijn hier al goede ervaringen mee. Als gemeente kunnen we hierbij helpen door inwoners met deze wens aan elkaar te koppelen. Bent u van plan u glas te vervangen en wilt u dit samen met uw buren doen, laat het ons weten via een van de onderstaande formulieren. 

HR++ glas Amerongen - Noordwest 

HR++ glas Driebergen - Wildbaan/Dennenburg

HR++ glas Maarn - Driesprong/De Hofjes

Links:

• Milieu Centraal (kosten)
• RVO (subsidie)

Er zijn twee manieren om te checken of u normaal dubbel glas heeft of HR-glas:

• Kijk of er een code in de aluminium strip tussen de glasplaten staat. Als deze codes ontbreken gaat het vrijwel zeker om normaal dubbel glas. 
• Schijn met de zaklamp van uw mobiele telefoon schuin op het glas. Als het goed is, ziet u vier lampjes in het glas gespiegeld. Hebben alle vier de lampjes dezelfde kleur, dan is het dubbel glas. Heeft het tweede of derde vlammetje een iets andere kleur? Dan is het HR++-glas.

Links:

• Milieu Centraal 

Het is altijd slim om enkel glas te vervangen door HR++ of triple glas. Vaak kan het ook verstandig zijn om dubbelglas dat al behoorlijk oud is te vervangen. Door dit te vervangen door HR++ glas, bespaart u al veel energie. Met triple glas kunt u nog meer energie besparen. Voor het plaatsen van triple glas moeten alleen vaak de kozijnen worden vervangen, waardoor dit erg prijzig kan worden.

Op Milieu Centraal kunt u uitgebreide informatie vinden over verschillende soorten glas. 

Op de pagina Wijkacties van uw wijk ziet u of er momenteel een actie loopt. klik hiervoor hieronder op uw wijk.

Amerongen - Noordwest

Driebergen - Wildbaan/Dennenburg

Maarn - Driesprong/De Hofjes

Leersum - Noordoost

HR++ glas (zonder coating) houdt inderdaad zo’n 35% van de warmte tegen. Dit lijkt heel veel maar simpel enkelglas houdt ook al 20% van de warmte tegen en dubbelglas zo’n 30%. Het verschil tussen dubbelglas en HR++ glas is dus niet zo heel groot.

Glas kan over verschillende type coatings beschikken: zonwerende coatings en warmte reflecterende coatings. HR++ glas heeft standaard alleen een warmte reflecterende coating, dit reflecteert de warmte die binnen in huis is, wat voor de isolerende werking van het glas zorgt. Deze coating werkt één kant op en laat daarom wel het licht en de warmte van buiten naar binnen door.

Er bestaat ook zonwerend HR++ glas, dit houdt het licht en de warmte van de zon wel (meer) buiten. In de zomer kan dit fijn zijn, omdat het huis hierdoor minder opwarmt. Maar dit heeft ook nadelen, in de winter kan het namelijk wel fijn zijn om warmte van de zon binnen te laten in de woning.

Meer weten? De warmtedoorlaatbaarheid van glas wordt uitgedrukt in de g-waarde (vroeger: zontredingsfactor oftewel ZTA). Als u hier op zoekt vindt u veel informatie.

De spanning op het electriciteitsnet ligt tussen de 207 en 253 volt. Als de spanning hoger wordt dan 253 volt schakelen omvormers automatisch uit. Hier kunt u niet aan doen, dit is wettelijk zo bepaald. Het uitschakelen van de omvormers en daarmee uw zonnepanelen is ververvelend maar voorkomt ook de dat netspanning verder oploopt en daarmee dat apparaten in uw woning kapot gaan.

De netspanning kan te hoog worden als de zon hard schijnt en er daardoor veel energie via zonnepanelen wordt teruggeleverd aan het net. Stedin geeft een paar tips hoe we met elkaar de problemen kunnen beperken: Spanningsproblemen | Stedin.

Op deze pagina vindt u ook een link naar een adreschecker om te controleren of er bij u in de buurt problemen bekend zijn.

Het is voor nu niet mogelijk om stroom af te nemen uit Zonneveld Amerongenwetering. Het is alleen mogelijk om financieel deel te nemen aan het zonneveld.

De ontwikkelaar LC Energy biedt aan alle inwoners van de gemeente Utrechtse Heuvelrug de mogelijkheid om financieel te participeren via zogenaamde groene obligaties. Via de website van de ontwikkelaar kun u op de hoogte blijven over de ontwikkelingen rond dit zonneveld.

Het uitgangspunt van de gemeente is om gezonde, door de gemeente beheerde, bomen zo lang mogelijk te laten staan. Bomen hebben namelijk veel voordelen, zoals: ze zijn goed voor de gezondheid, zorgen voor verkoeling in de zomer en ze absorberen CO2, geuren en vervuilde gassen. Daarom zal een boom niet verwijderd worden enkel voor meer zon op daken. 
Ook het ‘toppen’ van bomen (het verminderen van de hoogte van een boom) wordt niet gedaan voor meer zon op daken. Veel bomen reageren niet goed op toppen. Zo is er een kans dat de boom na het toppen juist ineens veel nieuwe takken gaat produceren, waardoor het dak mogelijk juist minder zonlicht zal krijgen. Daarnaast kan het produceren van deze nieuwe takken de boom te veel energie kosten, waardoor de boom binnen een paar jaar af zal sterven. 
Hoewel we inwoners die zonnepanelen willen plaatsen graag aanmoedigen, kunnen we helaas geen maatregelen treffen als een door de gemeente beheerde boom het dak hiervoor niet- of minder geschikt maakt.

Als uw ketel kapot is heeft u niet veel keuze en zult u de ketel moeten vervangen. Het is verstandig om bij aanschaf van een nieuwe cv-ketel te overwegen een hybride warmtepomp aan te schaffen. Zo zijn uw cv-ketel en warmtepomp even oud en goed op elkaar afgestemd. Bovendien bespaart dat in het gebruik erg veel aardgas.

Is uw woning goed geïsoleerd en is uw verwarmingssysteem geschikt voor verwarming op lage temperatuur? Dan kunt u ook overstappen op een volledige warmtepomp. U verwarmt uw woning daarmee niet langer met gas maar volledig met elektriciteit. Omdat deze optie negatief bijdraagt aan de file op het stroomnet (netcongestie) adviseren de Rijksoverheid en Stedin om terughoudend te zijn met de aanschaf van volledige warmtepompen en bij voorkeur te kiezen voor een hybride warmtepomp. 

Om te kijken welke mogelijkheden er zijn, en welke bij u past, kunt u op bezoek bij de showroom van 'Grijs Naar Groen'. Hier staan allerlei mogelijkheden opgesteld, en kunt u ook persoonlijk advies krijgen. Klik hier voor meer informatie. 

Is uw CV-ketel oud en twijfelt u of hij aan vervanging toe is? MilieuCentraal heeft een handige tool online staan waarmee u advies krijgt over het wel of niet vervangen van uw huidige ketel. Klik hier op de tool te bekijken.

De gangbare volgorde voor de verduurzaming van uw woning is:

• Isolatie en ventilatie op orde brengen
• Indien nodig verwarmingssysteem aanpassen (bijvoorbeeld vloerverwarming of convectoren)
• (Hybride) warmtepomp installeren
• Indien mogelijk zonnepanelen installeren

Als u een warmtepomp aanschaft voordat uw huis voorzien is van goede isolatie en ventilatie heeft u veel energie nodig om uw woning te verwarmen. Dat kost geld en zorgt voor een hogere CO2-uitstoot. Maar erger, het kan zijn dat u uw woning niet meer goed warm krijgt in de winter. U zit dan letterlijk in de kou. Dit risico is het grootst bij een volledige warmtepomp omdat u niet meer kunt 'bijstoken' met gas op koude dagen. Als uw huis goed geïsoleerd is, loopt u dit risico niet omdat de warmte niet langer ontnapt naar buiten. Hierdoor kunt u uw woning met een lagere watertemparatuur verwarmen.

Op dit moment is voor de hele gemeente nog geen keuze gemaakt voor een toekomstige warmte-oplossing. In Driebergen Wildbaan/Dennenburg wordt gekeken naar een warmtenet dat gebruikmaakt van de restwarmte die vrijkomt bij de rioolzuivering. In de rest van de gemeente is verwarming met individuele warmtepompen op dit moment het meest waarschijnlijke scenario voor de toekomst. Maar we kijken ook nog naar andere opties, zoals geothermie (aardwarmte) en aquathermie (warmte uit water). 

U bent niet verplicht een warmtepomp aan te schaffen en u kunt uw woning voorlopig nog met een CV-ketel op aardgas verwarmen. Er waren plannen om vanaf 2026 bij de aanschaf van een nieuwe CV-ketel het te verplcihten te kiezen voor een hybride systeem. Sinds de komst van het nieuwe kabinet (juni 2024) staat dit op lossen schroeven.

Een hybride systeem wil zeggen een CV-ketel met daarnaast een elektrische warmtepomp. In principe verwarmt u uw woning met de warmtepomp maar op hele koude dagen en voor tapwater schakelt de CV-ketel bij. Zo kunt u uw woning met veel minder gas verwarmen zonder dat uw woning al compleet geïsoleerd is.

Is uw woning al volledig geïsoleerd en is uw verwarmingssysteem geschikt voor lage temperatuurverwarming? Dan is een volledige warmtepomp een keuze om te overwegen. Hou er hierbij wel rekening mee dat een volledige warmtepomp negatief bijdraagt aan de file op het stroomnet (netcongestie). De Rijksoverheid en Stedin adviseren daarom om terughoudend te zijn met de aanschaf hiervan en bij voorkeur te kiezen voor een hybride warmtepomp.

Meer informatie over hybride CV-ketels vindt u op Milieu Centraal. 

Warmtepompen met een buitenunit kunnen inderdaad geluid produceren. Zie ook de vraag ‘Hoeveel geluid maakt een warmtepomp?’. We krijgen op dit moment bij de gemeente geen tot weinig klachten over het geluid van warmtepompen. En als er overlast is dan blijkt dit vaak te komen door oudere warmtepompen of warmtepompen met een te laag vermogen. Gelukkig zien we dat de nieuwe generatie warmtepompen veel minder geluid produceren en er steeds meer geluidswerende kasten op de markt komen. 

Ervaart u geluidsoverlast? Laat het ons weten! En wilt u zelf een warmtepomp aanschaffen? Overleg dan goed met de fabrikant of installateur zodat uw warmtepomp geen overlast veroorzaakt voor uzelf en de buurt.

De consumentenbond geeft enkele tips hoe een warmtepomp zo weinig mogelijk geluidoverlast kan veroorzaken op https://www.consumentenbond.nl/warmtepomp/geluid-warmtepomp.

Een hybride warmtepomp en een volledig elektrische warmtepomp op buitenlucht hebben een buitenunit, die lijkt op een airco. De ventilator van deze buitenunit maakt geluid wanneer de warmtepomp draait. Dat is vooral in de herfst, winter en het vroege voorjaar, als je de ramen dicht hebt en geluiden van buiten dus minder hoort. In de praktijk hoef je hier weinig van te merken, maar het kan een nadeel van deze warmtepomp zijn. Uit onderzoek blijkt dat bijna driekwart (72 procent) van de warmtepompbezitters nooit geluidsoverlast ervaart van de warmtepomp (bron: MilieuCentraal). 

De geluidsproductie van warmtepompen kan variëren afhankelijk van het type warmtepomp, het merk, de grootte en de installatie. De geluidsproductie van een warmtepomp wordt gemeten in decibel (dB). Een gemiddelde, goed geïnstalleerde lucht-water warmtepomp kan tijdens normaal bedrijf een geluidsniveau produceren van ongeveer 50 tot 60 dB op een afstand van 1 meter. Dit klinkt als veel maar is vergelijkbaar met de meeste huishoudelijke apparaten. 

Er zijn wettelijke normen voor het maximale geluid dat een buitenunit op de erfgrens mag maken. Overdag mag dat niet meer dan 45 dB zijn en in de avond en nacht niet meer dan 40 dB. De afstand van de warmtepomp tot de erfgrens maakt hierin niet uit, als het geluid op de erfgrens maar onder de norm blijft. 

Het is verstandig om bij de aanschaf van een warmtepomp te overleggen met de fabrikant of installateur om ervoor te zorgen dat de gekozen warmtepomp aan de geluidsnormen voldoet en om mogelijke geluidsproblemen te minimaliseren. De consumentenbond geeft enkele tips hoe een warmtepomp zo weinig mogelijk geluidoverlast kan veroorzaken op https://www.consumentenbond.nl/warmtepomp/geluid-warmtepomp.
 

De prijs voor elektriciteit per kWh is ongeveer 2,5 keer zo hoog als de prijs voor gas (jaar: 2022). Als u dus zou besluiten om met een gewone elektrische CV-ketel uw huis te verwarmen zou u heel duur uit zijn. Een warmtepomp gebruikt echter niet alleen elektriciteit, maar haalt ook warmte uit de lucht, bodem of water. Iedere kWh aan elektriciteit die een warmtepomp verbruikt levert tussen de 3 tot 5 kWh aan warmte op. En zo bent u dus niet 2,5 keer duurder uit maar 20 tot 50% goedkoper door uw huis met een warmtepomp op elektriciteit te verwarmen in plaats met een CV-ketel op aardgas. En als u uw huis goed isoleert neemt dit nog verder af omdat u minder energie nodig heeft om uw huis te verwarmen.

Het klopt dat er bronnen en discussies zijn geweest over de milieu-impact van warmtepompen in vergelijking met gasgestookte cv-installaties. Er zijn verschillende factoren waarmee rekening moet worden gehouden bij het beoordelen van de milieuvriendelijkheid van warmtepompen en gasgestookte verwarmingssystemen. Hier zijn enkele belangrijke overwegingen:

Bron van energie: De milieuvriendelijkheid van een warmtepomp hangt sterk af van de bron van de elektriciteit waarmee deze wordt gevoed. Als de elektriciteit afkomstig is uit hernieuwbare bronnen zoals zonne- en windenergie, dan kan de warmtepomp aanzienlijk milieuvriendelijker zijn dan een gasgestookte cv-installatie. Als de elektriciteit echter wordt opgewekt door fossiele brandstoffen, kan de warmtepomp mogelijk een hogere CO2-uitstoot hebben.

Efficiëntie: Moderne warmtepompen zijn over het algemeen zeer efficiënt in vergelijking met traditionele verwarmingssystemen. Ze halen warmte uit de omgeving en leveren meer verwarmingsenergie dan de elektriciteit die ze verbruiken. Dit maakt ze over het algemeen milieuvriendelijker dan gasgestookte systemen, die vaak aanzienlijke warmteverliezen hebben.

Koudemiddelen: Sommige warmtepompen gebruiken koudemiddelen die potentieel schadelijk kunnen zijn voor het milieu als ze lekken. Moderne warmtepompen zijn echter ontworpen met milieuvriendelijkere koudemiddelen.

Bijstelling van normen: In sommige gevallen kunnen de normen voor milieuprestaties worden aangepast om de plaatsing van warmtepompen te bevorderen. Dit kan worden gedaan om de overgang naar duurzamere verwarmingssystemen te versnellen en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Over het algemeen wordt warmtepompverwarming als milieuvriendelijker beschouwd dan gasgestookte verwarmingssystemen, vooral als de elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare bronnen en de warmtepomp efficiënt is. Daarnaast is natuurlijk het grote voordeel van een warmtepomp dat deze niet afhankelijk is van verbranding fossiele brandstoffen voor de verwarming. 
 

In onze gemeente wordt op dit moment alleen in de wijk Wildbaan/Dennenburg in Driebergen onderzocht of een warmtenet een optie is. De rioolzuivering die direct naast deze wijk staat zou hiervoor de warmte kunnen leveren. De kans dat er een warmtenet komt in de overige wijken is heel klein, door een gebrek aan goede warmtebronnen.

Zoals het er nu voor staat, is het zeer onwaarschijnlijk dat waterstof in onze gemeente als warmtebron gaat worden gebruikt.

Vrijwel alle waterstof die in Nederland wordt gemaakt is grijs. Dat betekent dat er bij de productie CO2 vrijkomt, die in de atmosfeer terecht komt. Het wordt gemaakt met fossiele brandstoffen. Deze vorm van waterstof is niet duurzaam en daarom sowieso geen alternatief voor aardgas. We kijken daarom alleen naar groene waterstof.

Tijdens de productie van groene waterstof gaat relatief veel energie verloren. Om groene waterstof te maken wordt water omgezet in waterstof met behulp van een groene energiebron (bijvoorbeeld wind- of zonne-energie). Hierbij komt geen CO2 vrij maar er gaat wel energie verloren, ongeveer 25%. Ten tweede gaat er ook bij de opslag en transport van de waterstof  energie verloren (ook ongeveer 25%). Aan het einde van dit proces blijft ongeveer de helft van de energie, die je er in eerste instantie in hebt gestopt, over. Als je dit vergelijkt met een systeem waarbij de groene stroom direct wordt gebruikt in een woning in combinatie met een warmtepomp, dan is dat systeem zo’n 5x efficiënter.

Naast het feit dat groene waterstof niet efficiënt is, is groene waterstof in Nederland ook nog eens schaars en dat zal naar verwachting ook zo blijven. Het is daarom slim alleen waterstof te gebruiken als er geen andere duurzame alternatieven zijn. Er wordt nu verwacht dat de waterstof die er is als eerste naar de zware industrie gaan, gevolgd door de transportsector. Als er dan nog wat overblijft zal dit wellicht gebruikt kunnen worden voor het verwarmen van gebouwen. Dit zijn dan alleen die gebouwen waarvoor geen andere mogelijkheid is, zoals Rijksmonumenten die niet geïsoleerd kunnen worden. Voor andere gebouwen zijn er, zoals hierboven beschreven, namelijk veel efficiëntere systemen.

Tenslotte zou het transport van waterstof via het al bestaande aardgasnetwerk lopen. Voor gebruik in de woning zal dan het hele netwerk moeten worden aangepast. De koppelingen moeten beter worden afgedicht, aardgasresten moeten uit de leidingen worden gewassen en de installaties in de woningen moeten worden vervangen. Dit is alleen rendabel als iedereen in een wijk op waterstof overstapt.

Hoewel de kans heel klein is dat waterstof de warmtebron voor de toekomst wordt, houden we ontwikkelingen wel in de gaten. Als er een oplossing zou komen voor de schaarste en het energieverlies zouden we de optie kunnen verkennen. Voor nu blijft de focus van de Duurzame wijk op isoleren liggen. Ook bij waterstof als warmtebron vermindert goede isolatie namelijk het energieverbruik en de energiekosten.

Kijk voor meer informatie over waterstof als warmte-oplossing op Milieu Centraal.  
 

Als er mogelijkheden zijn voor een groot warmtenet in de wijk, dan bepaalt de wijk gezamenlijk of dit warmtenet er komt. Ieder warmtenet kent namelijk een minimaal aantal benodigde aansluitingen om rendabel te zijn. We kunnen u niet verplichten om aan te sluiten op een warmtenet en dus bepaalt de wijk zelf of het minimum aantal aansluitingen wel of niet gehaald worden. Is een warmtenet niet mogelijk? Dan is het aan iedere woningeigenaar om zelf het alternatief voor gas te bepalen voor de woning. Dit kan bijvoorbeeld een lucht-luchtwarmtepomp (airco), lucht-waterwarmtepomp of bodem-waterwarmtepomp zijn.