Wat waren jullie overwegingen om dit pand te verduurzamen?
We hebben twee kinderen en willen graag een steentje bijdragen aan het leefbaar houden van de wereld. Als je een huis koopt en je moet veel en intensief verbouwen is het logisch om de verduurzaming gelijk mee te nemen in de verbouwing. Omdat het hele interieur van latere datum was en de constructie op de schop ging en ook verstevigd moest worden, was dit een uitgelezen kans om de isolatie, verwarming en de ventilatie goed aan te pakken. Zo hebben we vloerverwarming geplaatst en is er balansventilatie toegepast in alle ruimtes van het huis. Door de verbouwing konden alle leidingen mooi weggestopt worden in muren en in de vloer. De muren en het dak zijn geïsoleerd met cellulose. Dit is een restmateriaal van de papierindustrie en wordt nu zelfs gewonnen bij zuivering van wc-papier uit rioolwater. Het voordeel is dat dit materiaal kan worden ingespoten, ideaal voor een pand waar geen muur recht is. De vloer is geïsoleerd met EPS-platen. Het huis heeft een hele warme jas gekregen. Er kwamen ook drie warmtepompen die de warmte uit de bodem halen. Er is een bron van ongeveer 120 meter diep geboord om de warmte (en koelte in de zomer) voor ons huis te regelen. De warmtepompen werken in cascade, als er veel vraag is, schakelt een extra warmtepomp bij, hierdoor wordt er energiezuinig verwarmd en worden pieken opgevangen.
Wat waren de grote struikelblokken onderweg naar het verduurzamen van het pand?
Ik denk dat we het traject van de vergunning het lastigst vonden. Extra spannend was dat er bij aankoop nog geen woonbestemming op zat. Je moet tijdens de vergunningsaanvraag eigenlijk alles al meenemen: van bestemming, sloop, verbouwing, constructie, indeling, afwerking, isolatie, het uiterlijk van de schuur en de schutting aan de straatzijde. We hadden geen architect, enkel een bouwkundig adviseur, er komen op dat moment zoveel beslissingen op je af. Je wilt alles in één keer meenemen, maar ook vaart maken want de aannemer had al een startdatum in zijn hoofd. De gemeente was kritisch op de isolatie van het dak (omdat het houten dakbeschot zou verdwijnen), de dakramen, de plannen voor de achtergevel en ook de zonnepanelen mochten enkel op de niet zichtzijde (noordzijde) geplaatst worden. Uiteindelijk zijn we in goed overleg tot overeenstemming van de plannen gekomen.
Wat is het grootste succes, dat u geboekt heeft met de verduurzamingsronde?
Het grootste succes is dat we nu wonen in een bijna energieneutrale woning (energielabel A+++). We hebben onze gasaansluiting opgezegd en gebruiken alleen nog elektriciteit. Door de pilot van de gemeente mochten er in 2023 toch zonnepanelen op de zichtzijde geplaatst worden. Hierdoor levert ons huis met 12 zonnepanelen bijna evenveel op als dat we in totaal verbruiken. Het huis is werkelijk prachtig geworden en we zijn nog steeds niet klaar en ik klus bijna elk weekend. We krijgen continu complimenten van voorbijgangers over hoe mooi het wordt. Zelf zijn we vooral erg tevreden over de achterzetramen (aan binnenzijde). We hebben strijd moeten leveren om ze zo mooi te krijgen als dat ze nu zijn. De bouwbegeleider heeft ons proberen te verleiden tot rechthoekige ramen, we hebben voet bij stuk gehouden: de extra laag ramen moeten in dezelfde (ronde) vorm als de oorspronkelijke ramen. Achteraf gaf hij ruimhartig toe: dit was echt wel veel mooier.
Welk advies kunt u meegeven aan andere monumenteneigenaren?
Maak een plan, gebruik de natuurlijke momenten om te verduurzamen, investeer in de lange termijn, denk ook aan de ventilatie. Er is echt veel mogelijk in een monument, maak afgewogen keuzes. Ik vind bij onze woning de discussie over het dakbeschot wel tekenend. Het dakbeschot is verdwenen achter isolatie, door de witgepleisterde plafonds komen nu de houten balken juist beter tot hun recht. Verduurzamen in een monument betekent soms keuzes maken, het biedt ook kansen om monumentale waarden te versterken of te benadrukken.